Ένα χνάρι στην λάσπη...

Πριν πολλά χρόνια, όταν πρωτογνωρίζαμε τις ομορφιές της Ηπείρου, όταν βάζαμε τα ορειβατικά μας και περπατούσαμε τα φαράγγια της Πίνδου, σε μια από τις εξορμήσεις μας στον Βικάκο (φαράγγι που ξεκινάει κοντά στους Κήπους και ενώνεται με το μεγαλύτερο ξάδερφό του, τον Βίκο), σε ένα φυσικό πέτρινο κοίλωμα, υπήρχε νερό συγκεντρωμένο από το λιώσιμο των χιονιών. Ιούλιος μήνας και το νερό μπούζι...

Στην άκρη, σε μια λασπωμένη γωνιά, δέσποζε μια πατημασιά, ένα χνάρι σαν της γάτας, αλλά μεγάλο και βαθύ. Ο Λάζος, συνταξιούχος αγροφύλακας και συνοδός στις εξορμήσεις μας, φώναξε "ελάτε να δείτε, που και το Ζαγόρι έχει λιοντάρια..." Ήταν η πατημασιά ενός λύγκα, ενός ζώου νυκτόβιου και μοναχικού, σχεδόν πάντα αόρατου για τον πολύ κόσμο.

Οι αρχαίοι, πάντως, τον γνώριζαν καλά κι εκείνοι του πρωτοέδωσαν το όνομα λυγξ (ο λυγξ, του λυγκός). Στα νεότερα χρόνια ο λαός μας τον ονόμαζε ρίσσο ή ρίτσο. Από κει βγαίνει και το επώνυμο του μεγάλου μας ποιητή.

Πρόκειται για ένα υπέροχο αιλουροειδές, περίπου διπλάσιο σε μέγεθος από έναν μεγάλο γάτο, που το ώριμο αρσενικό έφτανε μέχρι και τα 35 κιλά. Ξεχώριζε από την πολύ κοντή ουρά του και τις «φούντες» στις άκρες των αυτιών.

Το ερώτημα που τίθεται σήμερα είναι αν υπάρχει ακόμη ο λύγκας στην Ελλάδα. Κάποιοι λένε ότι είδαν τέτοια ζώα στην Πίνδο, στη Ροδόπη, στη Δυτική Ελλάδα. Κανείς, όμως, δεν μπόρεσε τα τελευταία είκοσι χρόνια να προσκομίσει κάποια απόδειξη, έστω φωτογραφίες πατημασιάς από λύγκα ή κάποιο δέρμα από σκοτωμένο ζώο. Υπάρχει, λοιπόν, ακόμη ο λύγκας στην Ελλάδα ή μήπως έχει απομείνει μόνο το φάντασμα του;

Ποιός ξέρει, ίσως εκείνη η πατημασιά να ήταν του τελευταίου λύγκα, που κλαίγοντας για την μοίρα της φυλής του, έκανε μια τελευταία βόλτα στο παλιό του βασίλειο, πριν εξαφανιστεί στις σελίδες των βιβλίων ζωολογίας και στις αναμνήσεις ενός ανθρώπου, που έχωσε το χέρι του στην λάσπη, για να συγκρίνει το αποτύπωμα με το χνάρι του βασιλιά...